چوب ملچ
چوبی به رنگ قهوای مایل به قرمز است و گاهی اوقات رگه های سبز رنگی در آن دیده میشود. چوبی درشت بافت، نیمه سخت و نیمه سنگین، نسبتا بادوام و در برابر ضربه بادوام و نسبت خمش مقاوم است. از این چوب بیشتر در ساختمانهای چوبی، ساخت مبلمان، روکش، قایق سازی، وسایل ورزشی، در و پنجره و تخته لائی استفاده می شود .
چوب افرا : Maple
این خانواده دارای گونه های مختلفی در ایران است از جمله میتوان افرا پلت، افرا شیردار و کیکم را نام برد. بزرگترین و فراوان ترین افرای ایران اپلت با نام علمی insigne Bosso و نام انگلیسی Maple است.
این گونه چوب درون نامشخص، چوب سفید مایل به کرم با درخشندگی کم و بیش صدفی دارد. دوایر سالیانه به دلیل فشردگی چوب تابستانه در مقطع عرضی کاملا مشخص و در مقطع مماسی نقوش مواج و در مقطع عرضی نقوش رگه ای مانند ایجاد کرده است که پره های چوبی ظریف و قهوه ای رنگ و براق در دو مقطع مختلف طولی به صورت لکه ها و دوک ها نمایان است. چوبی نیمه سنگین با پرداخت آسان و هم کشیدگی کم باعث شده تا در صنعت مبلمان و روکش گیری جایگاه ویژه ای داشته باشد.
چوب گردو
چوبی ریز بافت، به رنگ خاکستری مایل به قهوای تیره و دارای نقوش زیبا و نسبتاً با دوام است. این چوب نیمه سنگین و نیمه سخت و در مقابل فشار، خمش و کشش مقاوم است. از این چوب بیشتر در کارهای هنری و تزیینی، تهیه روکش، خراطی ساخت مبلمان، ساخت الات موسیقی، قنداق تفنگ، مجسمه سازی، منبت کاری و معرق کاری استفاده می شود.
چوب بلوط
چوبی به رنگ قهوه ای روشن تا تیره، درشت بافت و با دوام است. این چوب نسبتاً نیمه سخت و نیمه سنگین تا سنگین است و در برابر سایش مقاومت زیادی دارد و بهترین چوب برای پارکت، ساخت مبلمان تهیه روکش، تراورس راه آهن، مدل سازی است. چوب بلوط و راش در بازار ایران کاربرد فراوانی دارد.
چوب کاج ایرانی (روس)
واژه چوب روسی در بازار چوب ایران به هر نوع چوب سفید رنگ وارداتی از روسیه تلقی میشود و کاربرد آن هم چندان تفاوتی نمی کند در حالیکه این چوب سفید خود شامل گونه های کاملا متفاوت چون نراد، نوئل و انواع کاجها می شوند.
همچنانکه گفته شد یکی از گونه های چوبی که به چوب روسی معروف است Abies یا نراد است که نام رایج آن در دنیا Fir و Sapen است.
این چوب فاقد درون چوب مشخص و به رنگ سفید مایل به قرمز، فاقد مجاری صمغی، راست تار، سبک، واکشیدگی و همکشیدگی کم، قابلیت ترک خوردن کم هنگام خشک شدن، بسیار خوش کار، سنباده خوری خوب، میخ خوری و پیچ خوری عالی هستند ولی با وجود تمام مزایا به راحتی در مقابل قارچها دچار مرض لکه آبی یا لکه قرمز میشوند از استحکام آن می کاهد. حشرات نیز علاقه زیادی به لانه گزینی و تخم گذاری در آن دارند و باید توجه داشت که چوبها دارای رگه قرمز به هنگام خشک شدن کاملا تاب بر می دارند.
این چوب به علت سبکی و ضریب الاستیته بالا از بهترین چوبها برای اسکلت ساختمان هاست. الیاف بلند و خمیر سفید آن در کاغذسازی مصرف فراوان دارد. در ایران این چوب غالبا در صنایع مبلمان استفاده می شود.
چوب ماهاگونی یا آکاژو
آکاژوها به دو دسته آکاژوی آمریکایی و آفریقایی تقسیم میشوند که اغلب آکاژوی آفریقایی در بازار ایران یافت میشود. نام علمی این گونه Khaya inveeonsis و از خانواده Miliacea است. نام های محلی متفاوتی در کشورهای مختلف آفریقا دارد. درون چوب قرمز رنگ و برون چوب نازک سفید مایل به صورتی رنگ دارد. بافت یکدست و وجود پرمگسهای درخشان و براق که با تغییر جهت نور درخشش متفاوتی دارند از ویژگیهای شاخص این چوب است. در مقطع شعاعی نقوش نواری صدفی و در مقاطع مماسی نقوشی متنوع چون موجی، مجعد، جناغی دارد. یکی از پرمصرف ترین چوب های دنیا برای تهیه روکش های قیمتی است. به دلیل همکشیدگی و واکشیدگی کم در هنگام خشک شدن کمتر دچار عیب می شود. ضربه پذیری خوب، پرداخت عالی، پیچ خوری و میخ خوری بالا از خصوصیات بارز این چوب است ولی رنگ پذیری و واکس خوری باید همراه با بتونه کاری انجام شود. در تهیه روکش و مبلسازی بیشترین مصرف را داراست. به دلیل ضربه پذیری و ضریب الاستیسیته بالا در تهیه قایق های بادبانی و تفریحی مناسب است.
چوب آبنوس
آبنوس درخت سیاه رنگی است یا چگالی نسبتاً بالا و بسیار خوش بو. تنه داخلی چوب به رنگهای مختلف زرد سفید تا قهوه ای و سیاه دیده می شود و انواع مختلف چوب ابنوس : ابنوس سیاه، آبنوس مرمری یا مرمری آندامان، آبنوس کاکی . آبنوس به دلیل سختی و استحکام بالا در ساخت وسایلی نظیر انواع مبلمان، میز و صندلی ، پیانو مورد استفاده قرار می گیرد.
چوب گیلاس
دارای گونه‌های متعدد و در تمام ایران پراکنده است. این گیاه احتمالاً از منطقه‌ای بین دریای سیاه و دریای خزر منشا گرفته است. ولی به نظر می‌رسد که در زمانهای قدیم آن را به اروپا برده باشند. بیشتر ارقام کشت شده آن در سرتاسر دنیا از اروپا منشا گرفته‌اند، ولی تعدادی از ارقام مهم، در مناطق گیلاس خیز محلی انتخاب یا اصلاح گردیده‌اند.
چوب راش
چوب های راش انواع بسیاری دارند که از درخت های مختلف راش تهیه می شوند. در این بخش به مهم ترین آن ها خواهیم پرداخت.
۱. چوب راش اروپایی
ارتفاع این گونه درخت راش معمولاً حدود ۸۰ تا ۱۳۰ فوت و قطر آن ۳ تا ۵ فوت می باشد. طول عمر این درختان به طور متوسط ۲۰۰ سال است و حدود ۳۰ سال طول می کشد تا به بلوغ کامل برسند. این نوع چوب به عنوان راش گرجستانی هم شناخته شده است.
۲. چوب درخت راش آمریکایی
درختان راش آمریکایی به طور معمول تا ارتفاع ۷۵ فوت رشد می کنند، اما ممکن است در شرایط جنگلی انبوه به ۱۲۰ فوت هم برسند. آنها می توانند در انواع مختلفی از خاک رشد کرده و تا ۴۰۰ سال عمر کنند.
۳. چوب راش مس
چوب راش مس برای کارهای متعددی همچون تجهیزات ورزشی، مبلمان، سوخت، ظروف پخت و پز و ساخت ابزار استفاده می شود. علاوه بر این، از این چوب به طور سنتی برای پخت انواع ماهی دودی استفاده می شود؛ زیرا این چوب به خوبی می سوزد. رنگ چوب راش مس، خاکستری روشن است که اغلب ظاهری چروکیده دارد.
۴. راش ژاپنی
به طور کلی این نوع چوب راش در سراسر جنگل های ژاپن یافت می شود، همانطور که از نام آن پیداست متعلق به سرزمین ژاپن است.
چوب چنار
این چوب راست تار، همگن و نیمه سخت بوده و در دسته چوب‌های نیمه سنگین قرار می‌گیرد و مانند چوب افرا بافتی ریز دارد. معمولاً حلقه‌های سالانه در آن مشخص نیست. چوب برون، پهن است و در هنگام بریدن رنگ سفید روشن و مایل به زردی داشته و به مرور در معرض هوا، به رنگ نارنجی کم‌رنگی گرایش پیدا می‌کند. چوب درون نیز رنگ صورتی مایل به خاکستری دارد و در مقطع شعاعی، پر مگسی‌های قرمز مایل به قهوه‌ای جلوه منحصر به فردی به این چوب بخشیده است. چوب درختان کهن نیز، قهوه‌ای براق است. درون برش هاي عرضي، اشعه‌هایی به صورت خطوط روشن برجسته با ذربين دستي قابل مشاهده هستند. در میان گونه‌های متفاوت چنار، چوب چنار آمریکایی رنگ و طرح متنوع‌تری را داراست.
چوب گلابی
چوب گلابی، چوبی سخت و مقاوم، راست تار، صاف و سنگین می باشد. این نوع چوب، یکی از گران قیمت ترین مواد در ساخت وسایل گران قیمت و با کیفیت و همچنین آلات موسیقی چوبی (سازهای بادی) است و در ساخت ابزارهای چوبی دقیق (مانند خط کش)، قاب سازی، ادوات چوبی و همچنین در ساخت مهر (مهر قالب پارچۀ قلمکار) به کار می رود.
چوب عناب
چوب درخت عناب دارای استحکام متوسط رو به بالا، چسب خوری و لاک پذیری بالا، رنگ چوب درون قهوه ای تیره و چوب بیرون زرد مایل به قهوه ای روشن و تارهای موازی و روبرو است. همچنین لازم به ذکر است که جنس چوب با توجه به محل رشد آن متفاوت است و به هر اندازه که رنگ چوب درونی اش تیره تر شود، چوب از استحکام و مقاومت بالایی برخوردار می شود و در پایان نیز کار بر روی آن و تراش دان چوبش نیز سخت تر می شود.
چوب زیتون
چوب زیتون به‌خاطر نقوش دانه‌های منحصربه‌فرد و زیبای خود که می‌تواند از روشن تا تیره متغیر باشد و دارای چرخش و برفکی باشد، شناخته شده است. چوب همچنین دارای تناژهای گرم و بافتی صاف و ابریشمی است. چوب زیتون چوبی بسیار سخت و متراکم است که آن را در برابر سایش و پارگی بسیار مقاوم می کند. این دوام آن را برای استفاده در وسایلی مانند تخته برش، ظروف و مبلمان ایده آل می کند.
چوب زبان گنجشک
چوب اش یا زبان گنجشک نوعی از درختان سخت چوب است و یکی از 168 گونه چوب ترمووو محسوب می شود که طی فرآیندهای ترمووود بسیار سخت و محکم می شود. این چوب پس از فرآیند ترمووود در معرض عملیات روغن کاری قرار می گیرد و به دلیل داشتن قابلیت رنگ پذیری بالا بسیار جذاب می شود.
چوب توت
چوب درخت توت دارای بافتی سخت، سنگین و تا حد زیادی یکنواخت می‌باشد. این چوب از نظر ظاهری شباهت بسیاری با چوب درخت گیلاس سیاه و از نظر ویژگیهای ساختاری و مکانیکی مشابه چوب درخت اقاقیاست.
چوب ممرز
ممرز چوبی بسیار متراکم و فوق العاده سخت است که اغلب از آن به عنوان چوب آهن یاد می شود. به دلیل سختی کار در ساخت آن، به ندرت از آن در نجاری و ساخت مبلمان استفاده می کنند. از ممرز علاوه بر کاربردهای آن در کارخانه های چوبی (قطعات شطرنج و …) در تخته های برش، ابزار، زیره های هواپیماهای چوبی، روکش، چوب بیلیارد و کف پارکت استفاده می شود. همچنین در چرخ دنده برای ماشین آلات ساده مانند آسیاب های بادی ابتدایی، ساخت پیانو و همچنین پیچ و گوه های چوبی نیز کاربرد دارد.
